In het centrum van ’s-Hertogenbosch is een stadsvilla gebouwd aan de kade van de Binnendieze naast de oude toegangspoort tot het Gasthuiskwartier.

De woning ligt ingebed in de context van een waterloop door de dichte binnenstad en is verweven met archeologische resten. Het woonhuis oogt gesloten maar opent zich naar de zon en de rivier, met uitzicht op de Sint Janskathedraal. Voor passanten zijn de exotische hemelbomen in de omsloten tuin een belevenis op straat.

Met de sloop van het vroegere Groot Ziekengasthuis aan de Zuid-Willemsvaart is maar liefst 5 hectare bouwgrond vrijgekomen. De rafelige aansluiting van het Gasthuiskwartier op het oude centrum leent zich echter niet eenvoudig voor projectmatige woningbouw. Afwachtend spreekt men over het ‘zwerfgebied’, waar ruimte is voor bijzondere- ook particuliere initiatieven.

Het perceel is ontstaan uit afspraken tussen de VOF Gasthuiskwartier, de Gemeente ’s-Hertogenbosch en omwonenden, rekening houdend met de aanwezige monumentale bomen. Uit de vorm van het kavel volgt de plattegrond met hoofdentree en middengang die het huis klassiek-symmetrisch verdeelt: de serviceruimten links en de woonruimte rechts, met respectievelijk de zijingang en de omsloten tuin. De opening in de kademuur creëert een venster tussen natuur en stad. Deze opening, gebaseerd op bouwsporen van twee kelderramen, biedt een plek met historische identiteit waar de geschiedenis in de nieuwe villa voortleeft.

De bouwmethode is traditioneel met dragende wanden en betonvloeren en een houten kap, waarvan de dakvorm is ontleend aan het tegenovergelegen Jozefpaviljoen. Als metselwerk is de baksteen en voeg van het Kolumbamuseum in Keulen toegepast; door speciale detaillering is dit vrijwel zonder dilataties uitgevoerd. Het dak is gedekt met Petersen Cover en de kademuur is binnen en buiten uitgevoerd met een speciaal op kleur gebakken steen in het Kolumbaformaat. Na deskundig onderzoek is voor de tuinmuur een slanke paalfundering aangebracht tussen de wortelkluit van de hemelbomen, waardoor de muur met geïntegreerde balk en een zitbankje ‘zweeft’ boven de wortels. Dankzij een bodemwisselaar en luchtwarmtepomp in de schoorsteen, in combinatie met optimale isolatie en de louvre-zonwering, is de woning gasloos maar niet geheel energieneutraal.   (please find English below)

 

samenwerkende partijen

opdrachtgever: particulier

architecten: Thomas Kemme, Ted Maters
supervisieteam o.l.v. West 8 Rotterdam en AM-wonen Utrecht
constructeur: Goudstikker-de Vries ‘s-Hertogenbosch
laserscan en pointcloud: PelserHartman ‘s-Hertogenbosch
3d-model: Team42 Nieuwkuijk
archeologie & bouwhistorie: Erfgoed Gemeente ‘s-Hertogenbosch
archeologisch onderzoek: BAAC ‘s-Hertogenbosch
bouwvoorbereiding en directie: Thomas Kemme Architecten
impressie: Studio Vuur Eindhoven
hoofdaannemer: Van den Heuvel Bouw Helmond
w-installaties: Heesmans Helmond
e-installaties: Leenders Elektro Helmond
verlichting: Kreon HQ Oudsbergen (B)
domotica: Comfortica Enschede
trappen: Van Bruchem Weesp
flora, fauna & wortelkluitonderzoek: Cobra groenadvies Vianen
tuinontwerp: Thomas Kemme Architecten
gevelsteen en dak: Petersen Tegl Broager (DK)
fotografie: Stijn Poelstra


Quay wall house

A large inner city villa has been constructed on a canal wall in the centre of medieval ’s-Hertogenbosch. It is embedded in a narrow urban context, within archaeological remains, near water and gardens, making it a attractive place to live.

The house seems introverted but opens up to the river and the sunlight, while simultaneously providing a generous view of the cathedral of St. John. The exotic ’trees of heaven’ in the enclosed garden lend their natural experience to the street.The demolition of a former hospital left 5 hectares of land for reuse in urban housing, but the frayed connection with the old city centre is not well suited for large scale residential developments. Instead the difficult boundaries best accommodate private initiatives. The plot of the villa originates from agreements made between the developer, the municipality and neighbours, while also taking into account the heritage value of the existing trees.

The shape of the parcel dictates the floor plan, with the entrance and main hallway dividing the house in a classical manner: the servant space to the left, with a side entrance and the served space to the right, with the enclosed garden. The opening in the quay wall is derived from traces of former cellar windows and offers a generous opening between nature and city, thus establishing a sense of historical identity.

The house is designed according to traditional building methods, with load bearing walls, concrete floor slabs and a timber roof, whose design is based upon a historic pavilion across the street. Both brickwork and joints are the same as in the Kolumba Museum in Cologne. Also the roof is covered by Petersen tiles, while the quay wall is made from Kolumba-sized bricks in a specially produced colour. Due to specific detailing, the masonry shows no dilations. Energy consumption is minimized, for example through the use of triple glazed anodized aluminium windows, optimal shading and insulation and, a ground-coupled heat exchanger and additional heat pump hidden in the chimney. The house is no longer dependent on gas and is almost energy neutral.